نقش تجارت الکترونیک در تحول کشاورزی

مقاله تحلیلی به قلم محمد خیاط تهرانچی، بنیانگذار سامانه اگرینت

نقش تجارت الکترونیک در تحول کشاورزی: امکانات و چالش‌ها

تجارت الکترونیک به عنوان یکی از نتایج پیشرفت فناوری اطلاعات و ارتباطات، در سال‌های اخیر رشد قابل توجهی داشته است. این فناوری نه تنها در بخش‌های صنعتی و خدماتی، بلکه در بخش کشاورزی نیز تأثیر قابل ملاحظه‌ای داشته و رویکردی نوین برای تحول و بهبود فرآیندهای کشاورزی ایجاد کرده است. در این مقاله، به بررسی نقش تجارت الکترونیک در تحول کشاورزی می‌پردازیم و برخی از امکانات و چالش‌های این رویکرد را مورد بررسی قرار می‌دهیم

امکانات تجارت الکترونیک در کشاورزی

افزایش دسترسی به بازار: با استفاده از تجارت الکترونیک، کشاورزان می‌توانند به راحتی و بدون واسطه به بازارهای بین‌المللی دسترسی پیدا کنند. این امکان باعث می‌شود که تولیدکنندگان و بهره برداران بتوانند تولیدات خود را به مقصد‌های جدیدی در  داخل و خارج از کشور صادر کرده و درآمد بیشتری در مقایسه با فروش محلی یا مشتریان ثابت داشته باشند.

ارتقای کیفیت و تنوع محصولات: تجارت الکترونیک می‌تواند به تولید کنندگان محصولات و نهاده های کشاورزی کمک کند تا محصولات هدفمند تری به لحاظ کمی، کیفی و کاربردی تولید کنند. در بستر اینترنت، جریان آزاد اطلاعات علمی و فنی تا حد قابل قبولی جریان دارد. این امر منجر به امکان انجام تحقیقات بازار از جمله آنالیز رقبا و پیش بینی نیاز آینده بازار به فعالان اقتصادی می دهد.

 کمتر مسئله ای است که راه حل آن با جستجو در اینترنت قابل دستیابی نباشد و حتی در صورت عدم وجود راه حل مناسب، امکان دسترسی سریع به متخصصان آن حوزه به آسانی فراهم است. این شرایط برای نوع آوری و توسعه بازار صنعت کشاورزی یک فرصت ایده آل است.

با ارائه اطلاعات و آموزش‌های لازم به کشاورزان سنتی، می‌توان بهبود فرآیندهای کشت و دسترسی به فناوری‌های نوین را برای آن دسته از تولیدکنندگان تسهیل کرد. همچنین، از طریق تجارت الکترونیک می توان با مشتریان و مخاطبان ارتباط مستقیم برقرار کرده و درک صحیح تری از نیاز واقعی بازار به دست آورد.

کاهش هدررفت و ضایعات: استفاده از سامانه‌های تجارت الکترونیکی در زنجیره تأمین محصولات کشاورزی، می‌تواند به کاهش هدر رفت و ضایعات در فرآیند حمل و نقل، نگهداری و توزیع محصولات کمک کند. این امر علاوه بر بهبود کیفیت محصولات، کاهش هزینه های تولید و نگهداری را به همراه داشته و در نهایت منجر به کاهش قیمت تمام شده می شود. هر چه قیمت مصرف کننده کاهش یابد، تمایل مشتریان به خرید افزایش یافته و منجر به افزایش آمار فروش به لحاظ کمی می شود. این اتفاق یک معامله برد-برد بین فروشنده و خریدار است.

چالش‌های تجارت الکترونیک در کشاورزی:

نیاز به زیرساخت‌های فنی: استفاده از تجارت الکترونیک در کشاورزی نیازمند زیرساخت‌های فنی مناسب است. در برخی مناطق ایران، تامین و تجهیز زیر ساخت های مناسب تجارت الکترونیک آنچنان که باید، توسعه نیافته است و تبدیل به یکی از مهمترین چالش های این حوزه در ایجاد شبکه ارتباطی و تبادل اطلاعات مستمر در اقتصاد کشاورزی دیجیتال شده است.

کمبود آگاهی و آموزش: عمده کشاورزان سنتی نیاز به آگاهی و آموزش کافی درباره استفاده از تکنولوژی‌های تجارت الکترونیکی دارند. ارائه آموزش‌های لازم به کشاورزان و تسهیل در فراگیری مفاهیم مرتبط با تجارت الکترونیک می‌تواند این چالش را به یک فرصت تبدیل کند

مشکلات امنیتی و حریم خصوصی: تجارت الکترونیک همراه با چالش‌های امنیتی و حفظ حریم خصوصی است. در کشاورزی نیز، حفظ امنیت اطلاعات مربوط به محصولات و معاملات می‌تواند چالش‌هایی ایجاد کند که باید به آن‌ها پرداخته شود

نتیجه‌گیری:

تجارت الکترونیک با ارائه امکانات و فرصت‌هایی برای کشاورزان، نقش مهمی در تحول کشاورزی ایفا می‌کند. با استفاده از این فناوری، دسترسی به بازارهای مغفول مانده داخلی و بین ‌المللی تسهیل شده، کیفیت و تنوع محصولات افزایش یافته و هدر رفت و ضایعات کاهش می‌یابد. با این حال، برای بهره‌برداری کامل از تجارت الکترونیک در کشاورزی، به زیرساخت‌های فنی، آموزش کشاورزان و حفظ امنیت اطلاعات توجه ویژه‌ای نیاز است. با مدیریت مناسب چالش‌ها و استفاده بهینه از فرصت‌ها، تجارت الکترونیک می‌تواند به توسعه پایدار کشاورزی و ارتقای سطح زندگی کشاورزان کمک کند.