در حالی که بانک مرکزی برای پنج هفته متوالی مبلغ حدود 145 هزار میلیارد تومان اعتبار به بازار مالی تزریق کرده است، اما در هفته گذشته اعتباردهی به بانک‌ها به سطح بی‌سابقه‌ای رسیده است. این افزایش نشان‌دهنده تشدید فشارها بر بانک مرکزی است، آیا این فشارها منجر به افزایش نرخ بهره خواهد شد؟ به گزارش اکوایران، علیرغم افزایش چشمگیر حجم اعتبار در بازار، اعتبارگیری بانک‌ها از بانک مرکزی به طور قابل توجهی افزایش یافته است. برخی کارشناسان این افزایش را به دلیل محدودیت شدید منابع نقدی بانک‌ها در ماه‌های آخر سال مالی گذشته می‌دانند و برخی دیگر این را به فشارهایی که به منظور افزایش نرخ بهره اعمال می‌شود، منتسب می‌کنند.
عملیات بازار باز یکی از روش‌های اصلی که بانک مرکزی برای اجرای سیاست‌های پولی خود استفاده می‌کند. این عملیات به دو صورت انجام می‌شود: اولاً برای بسط نقدینگی و تامین منابع مالی مورد نیاز بانک‌ها، و دوماً برای کنترل نرخ نرخ بهره.
در این عملیات، بانک‌ها اوراق مالی خود را به بانک مرکزی می‌فروشند و در عوض وجه نقد دریافت می‌کنند. این اوراق به صورت موقت به بانک مرکزی واگذار می‌شوند و بانک‌ها به آنها بازگشت می‌دهد. این فرآیند به بانک‌ها امکان می‌دهد تا منابع مالی لازم را بدست آورده و به این ترتیب امکان اجرای عملیات بانکی خود را داشته باشند.
آخرین گزارش درباره سیاست‌های پولی بانک مرکزی نشان می‌دهد که در هفته گذشته، بانک‌ها درخواست‌هایی به ارزش بیش از 163 هزار میلیارد تومان به بانک مرکزی ارسال کرده‌اند. اما بانک مرکزی، به همتایان در بازار باز حدود 145 هزار میلیارد تومان اعتبار تزریق کرده است.
با توجه به اینکه بانک مرکزی در چارچوب مشخصی برای تزریق پول در بازار باز فعالیت می‌کند، مثل اینکه در مدت زمان یک ماه گذشته حدود 145 هزار میلیارد تومان به بازار تزریق شده است. این نوع فعالیت‌ها اغلب به منظور تامین نیازهای نقدی بانک‌ها انجام می‌شود تا نرخ بهره در بازار میان بانکی کاهش یابد. این نرخ بهره، که به عنوان مهم‌ترین نرخ بهره در اقتصاد شناخته می‌شود، می‌تواند نرخ بهره در سایر بازارها را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
در چند هفته اخیر، نرخ بهره بین بانکی حدود 23.5 درصد بوده و بانک‌ها در این مدت میان خود منابع نقدی را مبادله می‌کنند. بانک مرکزی به تعهد خود برای پاسخگویی به تقاضای اعتبار بانک‌ها با نرخ بهره 24 درصد پایبند است. در هفته گذشته، بیش از 44 هزار و 100 میلیارد تومان به عنوان اعتبارگیری قاعده‌مند بانک‌ها از بانک مرکزی به بازار شبانه تزریق شده است.
این اعتبارات معمولاً برای 1 تا 2 روز از بانک مرکزی استقراض می‌شوند و سپس بازگردانده می‌شوند. در هفته‌های اخیر، حدود 40.6 همت از این اعتبارات بازگردانده شده است. از هفته دوم خرداد، که بانک مرکزی اعلام کرد که سیاست پولی خود را با جدیت‌ترین عملیات بازار باز اجرا خواهد کرد، حجم اعتباردهی قاعده‌مند بانک مرکزی بسیار کاهش یافته بود. این در حالی است که در ماه اخیر، با تزریق حدود 145 همت اعتبار به بازار، حجم اعتباردهی قاعده‌مند بانک مرکزی به طور قابل توجهی افزایش یافته است و حتی به بیش از 44 همت نیز رسیده است که یک رکورد پس از 10 خرداد محسوب می‌شود.
به طور کلی، سیاست‌های پولی در ایران به دلیل تورم بالا و نگرانی از رکود تورمی، با احتیاط اجرا می‌شود. این امر باعث محدودیت‌های نقدینگی بانک‌ها شده است، زیرا کسب و کارها به سرمایه و مالی بیشتری نیاز دارند.
به دلیل اینکه بهمن ماه تقریبا آخرین ماه وام‌دهی بانک‌هاست، فشار روی بانک‌ها بیشتر می‌شود. به همین دلیل، تزریق اعتبار در دو بازار شبانه و باز توسط بانک مرکزی افزایش یافته است.
سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا افزایش نیاز شبکه بانکی به اعتبارگیری قاعده‌مند نشانه‌ای از فشارهایی است که به سمت افزایش نرخ بهره بین بانکی تاثیر می‌گذارند؟
