فهرست محتوا
در بسیاری از سازمان‌ها، مسئولیت برنامه ریزی، سازمان‌دهی، هدایت و کنترل منابع و فعالیت‌های یک پروژه بر عهده مدیران پروژه است. یک مدیر پروژه باید اطمینان حاصل کند که پروژه طبق برنامه موردنظر و مطابق با بودجه و کیفیت موردانتظار به پایان می‌رسد. به دلیل نقش و اهمیت مدیران پروژه در پیشرفت فعالیت‌های اقتصادی و محبوبیت این حوزه کاری در بازار کار، بررسی شرایط استخدام مدیر پروژه ضروری است.
در این مقاله به معرفی شغل مدیریت پروژه می‌پردازیم. همچنین با شرح وظایف مدیر پروژه، به تحصیلات و شرایط استخدام مدیر پروژه در شرکت‌های مختلف نگاهی خواهیم انداخت.
معرفی شغل مدیر پروژه
مدیر پروژه فردی است که مسئول برنامه ریزی، اجرا، نظارت و کنترل یک پروژه است. مدیران پروژه در بخش‌های اقتصادی مختلفی ازجمله فناوری اطلاعات، ساخت‌وساز، مهندسی، تولید و خدمات فعالیت دارند. آن‌ها مسئولیت موفقیت یا شکست یک پروژه را بر عهده دارند. برای مشاهده فرصت های استخدامی مدیر پروژه کلیک کنید .
یک مدیر پروژه باید بتواند منابع انسانی، مالی و زمانی پروژه را به‌طور موثر مدیریت کند. همچنین، مدیر پروژه باید اطمینان حاصل کند که پروژه طبق برنامه و بودجه مشخص‌شده پیش می‌رود.
شرح وظایف مدیر پروژه
مدیر پروژه مسئول برنامه ریزی، اجرا و مدیریت یک پروژه از شروع تا انتهای آن است. این افراد با رهبری و مدیریت تیم پروژه، بودجه و زمان اتمام پروژه را مشخص می‌کنند. در ادامه، وظایف مدیران پروژه در مراحل مختلف انجام پروژه آورده شده است:
مرحله شروع
در این مرحله، مدیر پروژه مواردی مانند اهداف پروژه، محدوده پروژه و ذینفعان پروژه را تعیین می‌کند. همچنین، در این مرحله، مدیر پروژه ذینفعان پروژه را شناسایی و با آن‌ها ارتباط برقرار می‌کند.
مرحله برنامه ریزی
در این مرحله، مدیر پروژه برنامه مدیریت پروژه را توسعه می‌دهد که شامل برنامه‌های زمان‌بندی، بودجه، کیفیت و منابع انسانی است. همچنین در این مرحله، مدیر پروژه ساختار شکست کار را ایجاد می‌کند که یک فهرست سلسله‌مراتبی از فعالیت‌های پروژه است.
مرحله اجرا
در این مرحله، مدیر پروژه تیم پروژه را رهبری کرده و از پیشرفت پروژه مطابق با برنامه اطمینان حاصل می‌کند. همچنین در این مرحله، مدیر پروژه تغییرات احتمالی در پروژه را مدیریت می‌کند.
مرحله نظارت
در این مرحله مدیر پروژه پیشرفت پروژه را ردیابی کرده و از انطباق آن با برنامه زمانی اطمینان حاصل می‌کند. همچنین در این مرحله، مدیر پروژه اقدامات اصلاحی را در صورت لزوم انجام می‌دهد.
مرحله پایانی
در این مرحله مدیر پروژه، پروژه را به اتمام می‌رساند و نتایج پروژه را تحویل می‌دهد.
شرایط استخدام مدیر پروژه
تحصیلات و شرایط استخدام مدیر پروژه در هر سازمان متفاوت است؛ اما به‌طورکلی، مدیران پروژه باید دارای شرایط استخدامی زیر باشند:
- حداقل مدرک کارشناسی در رشته‌های مرتبط با مدیریت پروژه
- حداقل چند سال تجربه کاری درزمینه مدیریت پروژه
- مهارت‌های فنی
- توانایی رهبری و مدیریت
- مهارت‌های ارتباطی
- قدرت حل مسئله
- مهارت‌های سازمان‌دهی و مدیریت زمان
- تفکر انتقادی
- مهارت‌های کار تیمی
- تسلط به نرم‌افزارهای مدیریت پروژه
- آشنایی یا تسلط به زبان انگلیسی
تحصیلات موردنیاز برای شغل مدیر پروژه
یکی از شرایط استخدام مدیر پروژه نفت و گاز، پتروشیمی و…، در ارتباط با مدرک تحصیلی است. مدیران پروژه باید دارای تحصیلات دانشگاهی در یکی از رشته‌های زیر باشند:
- مهندسی صنایع
- علوم کامپیوتر
- مدیریت صنعتی
- مدیریت بازرگانی
برخی از کارفرمایان در آگهی‌های استخدام مدیر پروژه ساختمانی، نفت و…، داشتن حداقل مدرک کارشناسی ارشد در یکی از رشته‌های مورداشاره در بالا را الزامی می‌دانند. همچنین، برخی از سازمان‌ها ممکن است داشتن مدرک دکتری را به‌عنوان یکی از شرایط استخدامی خود ذکر کنند.
داشتن تحصیلات دانشگاهی در یکی از رشته‌های مرتبط با مدیریت پروژه، به مدیران پروژه کمک می‌کند تا دانش و مهارت‌های لازم برای مدیریت موفق پروژه‌ها را کسب کنند. این رشته‌ها معمولا شامل مباحثی زیر هستند:
- اصول مدیریت پروژه
- برنامه ریزی پروژه
- اجرا و کنترل پروژه
- مدیریت ریسک
- مدیریت زمان
- مباحث مرتبط با مدیریت بودجه
- مدیریت منابع انسانی
تجربه کاری
علاوه بر تحصیلات، مدیران پروژه باید دارای تجربه کاری مرتبط باشند. در حقیقت تجربه کاری درزمینه مدیریت پروژه، یکی از مهم‌ترین شرایط استخدام مدیر پروژه معدنی، نفت و پتروشیمی است؛ چراکه کارفرمایان معمولاً به دنبال جذب و استخدام افرادی هستند که حداقل چند سال سابقه کار درزمینه مدیریت پروژه را داشته باشند.
مدیران پروژه باید با چالش‌های مختلف مدیریت پروژه آشنا باشند و بتوانند با استفاده از مهارت‌های خود، پروژه‌ها را با موفقیت به اتمام برسانند. به همین دلیل تجربه کاری درزمینه‌های مختلف مدیریت پروژه مانند برنامه ریزی، اجرا، نظارت و کنترل، می‌تواند شانس استخدام را افزایش دهد.
مهارت‌های فنی: از اصلی‌ترین شرایط استخدام مدیر پروژه
مدیران پروژه باید درزمینه‌های فنی مرتبط با پروژه دانش لازم را داشته باشند. به‌عنوان‌مثال، مدیر پروژه در یک پروژه عمرانی و مرتبط با ساخت‌وساز باید درزمینه‌های مهندسی عمران و معماری دانش کافی را داشته باشد.
مهارت‌های رهبری و مدیریت
مهارت‌های فردی نقش مهمی در موفقیت مدیر پروژه ایفا می‌کنند. یکی از انواع این مهارت‌ها، مهارت در رهبری و مدیریت است. مدیران پروژه باید بتوانند تیم خود را رهبری کنند و به آن‌ها انگیزه فعالیت را بدهند. آن‌ها باید بتوانند مسئولیت‌ها را به‌طور موثر بین اعضای تیم تقسیم کرده و اطمینان حاصل کنند که همه افراد، در جهت رسیدن به اهداف مشترک کار می‌کنند.
مهارت‌های ارتباطی
یکی از انواع مهارت‌ها که باید در نمونه رزومه مدیر پروژه مورداشاره قرار گیرد، مهارت‌های ارتباطی است. مدیران پروژه باید بتوانند به‌طور موثر با ذینفعان مختلف پروژه مانند پیمانکار، مشتریان، مدیران، کارکنان و سایر شرکای تجاری، ارتباط برقرار کنند. آن‌ها باید بتوانند اطلاعات فنی را به زبان ساده توضیح دهند و نیازهای ذینفعان را به‌خوبی درک کنند.
مهارت‌های حل مسئله
یکی دیگر از مهارت‌های موردتوجه در آگهی استخدام مدیر پروژه راهسازی، نفت و گاز و پتروشیمی، توانایی حل مسئله است. مدیران پروژه باید بتوانند به‌طور موثر مشکلات و چالش‌های پیش روی پروژه را حل کنند. آن‌ها باید بتوانند راه‌حل‌های خلاقانه و عملی ارائه دهند و از اتخاذ تصمیمات سریع و موثر در مواقع بحرانی هراسی نداشته باشند.
مهارت‌های سازمان‌دهی و مدیریت زمان
مدیران پروژه باید بتوانند پروژه‌ها را به‌طور موثر سازمان‌دهی کنند و زمان و منابع را به‌طور بهینه تخصیص دهند. آن‌ها باید بتوانند برنامه‌های زمانی واقع‌بینانه‌ای را برای پروژه‌های سازمان ایجاد کرده و اطمینان حاصل کنند که پروژه‌ها طبق برنامه زمانی پیش می‌روند.
مهارت‌های تفکر انتقادی
مدیران پروژه عمرانی، نفت و گاز و پتروشیمی، باید بتوانند به‌طور انتقادی به اطلاعات و داده‌ها نگاه کنند و تصمیمات منطقی و مبتنی بر واقعیت بگیرند. آن‌ها باید از پیامدهای تصمیمات خود آگاه باشند و از وقوع ریسک‌های احتمالی در پروژه جلوگیری کنند.
دوره‌های آموزشی مدیریت پروژه
کارجویان می‌توانند پیش از ارسال رزومه کاری خود به آگهی‌های استخدام مدیر پروژه با حقوق بالا، در دوره‌های آموزشی مدیریت پروژه شرکت کنند. شرکت در دوره‌های آموزشی مدیریت پروژه می‌تواند به متقاضیان کمک کند تا مهارت‌های لازم برای این شغل را به دست آورند. برخی از انواع دوره‌های آموزشی مدیریت پروژه عبارت‌اند از:
- دوره‌های آموزشی مدیریت پروژه در موسسات آموزشی معتبر
- برنامه‌های آموزشی مدیریت پروژه در شرکت‌ها و سازمان‌ها
- دوره‌های آموزشی مدیریت پروژه آنلاین
جمع‌بندی
فرصت شغلی مدیریت پروژه یک شغل چالش‌برانگیز اما پرطرفدار است. مدیران پروژه باید افرادی با تحصیلات دانشگاهی، تجربه کاری مرتبط و مهارت‌های فردی قوی باشند. این افراد می‌توانند نقش مهمی در موفقیت پروژه‌های مختلف ایفا کنند.
در این مقاله به معرفی شغل مدیر پروژه پرداختیم. همچنین، برخی از مهم‌ترین شرایط استخدام مدیر پروژه خارج از کشور و ایران را موردبررسی قرار دادیم. درنهایت به معرفی برخی از انواع دوره‌های آموزشی مدیریت پروژه در کشور پرداختیم. امیدواریم با تقویت مهارت‌های فردی و دانش تخصصی خود، بتوانید در یک مسیر شغلی مناسب گام بردارید.
