همه چیز درباره ریال دیجیتال: پول جدید بانک مرکزی، مزایا، معایب و ابهامات

همزمان با تلاش جهانی برای گسترش ارزهای دیجیتال، بحث‌هایی درباره ایجاد ریال دیجیتال نیز مطرح شده است. طبق گزارش پژوهشکده پولی و بانکی، با گسترش فناوری، استفاده مردم از پول نقد روزبه‌روز کاهش می‌یابد. این امر ضرورت توسعه روش‌های جایگزین مبادلات نقدی را نشان می‌دهد.

در همین راستا، بانک مرکزی پروژه ایجاد ریال دیجیتال را در دستور کار قرار داده است. اما این پرسش مطرح است که آیا این پول جدید از سوی افراد جامعه پذیرفته خواهد شد؟ موفقیت این طرح به عوامل متعددی از جمله فرهنگ‌سازی و پذیرش مردم بستگی دارد.

در روزهای اوایل تیرماه 1403، مرکز پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی گزارشی با عنوان “تقاضای پول دیجیتال بانک مرکزی، چالش‌ها و راهکارها” منتشر کرد. این گزارش به بررسی فرصت‌های پیش رو برای استفاده از ریال دیجیتال پرداخته بود.

پول دیجیتال بانک مرکزی به چه معناست؟

طبق گزارش پژوهشکده پولی و بانکی، تغییرات در پول و پرداخت ها همواره همگام با پیشرفت بشر بوده است. ورود به عصر فناوری اطلاعات، سرعت این تغییرات را افزایش داده است. در سال‌های اخیر، روش‌های پرداخت جدیدی جایگزین پرداخت نقدی شده‌اند.

برخی از این روش‌های جدید شامل کارت‌های اعتباری، موبایل بانک، بانکداری اینترنتی، پرداخت بدون تماس و پرداخت از طریق کیف پول‌های دیجیتال است. این روش‌ها در مقایسه با پرداخت نقدی، آسان‌تر و مقرون به صرفه‌تر هستند. همچنین کارایی بیشتری دارند.

بر اساس گزارش پژوهشکده پولی و بانکی، پول دیجیتال بانک مرکزی به عنوان جدیدترین فناوری در حوزه پرداخت مطرح است. این نوع پول الکترونیکی که توسط بانک مرکزی صادر می‌شود، دسترسی گسترده‌تری نسبت به ذخایر کنونی بانک مرکزی دارد.

در مورد پذیرش پول دیجیتال توسط مردم، اگرچه تقاضا برای پول نقد در حال کاهش است، اما انتظار می‌رود تقاضا برای پول دیجیتال نیز رشد کند. با این حال، چالش‌هایی همچون تبعیض سوادی، دشواری استفاده برای افراد کم‌توان یا سالمند، نبود زیرساخت‌های لازم، دشواری ردیابی معاملات و افزایش فعالیت‌های غیرقانونی، سرعت فراگیر شدن پول دیجیتال را کاهش می‌دهند.

بنابراین برای اینکه پول دیجیتال بانک مرکزی در بین مردم رواج پیدا کند، چند مشوق و مزیت باید در نظر گرفته شود:

کارمزد کمتر نسبت به سایر روش‌های پرداخت
کاهش هزینه نگهداری وجه نقد
سهولت و دسترسی آسان‌تر به پرداخت‌ها
پشتیبانی از پرداخت‌های فرامرزی
حفظ حریم خصوصی
دشوار بودن کلاهبرداری
کاهش هزینه‌های تأمین نقدینگی و چاپ، نگهداری و توزیع پول
با این حال، بانک مرکزی باید منتظر بازخورد و استقبال مردم از پول دیجیتال باشد و در صورت نیاز به بررسی و رفع سایر مشکلات احتمالی آن بپردازد.