ضرورت همراهی دو بال اقتصادی؛ خروج از بن‌بست‌ها گشایش در مسیرها
سقف اعتبار و اعطای اعتبار به کارگزاری‌ها به‌طور مستقیم بر بازار سرمایه اثر می‌گذارد. بنابراین میزان اعتباری که بانک مرکزی تعیین می‌کند، به‌طور مستقیم وارد بازار سرمایه می‌شود و در اختیار معامله‌گران قرار می‌گیرد. بانک‌مرکزی می‌تواند با افزایش عدد اعتبارات، نقدینگی بیشتری را وارد بازار سرمایه کند.
مدیر سرمایه‌گذاری و مدیریت دارایی شرکت سبدگردان فراز در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، با بیان اینکه در تمامی اقتصادها، بازار سرمایه و بازار پول رقیب یکدیگر هستند، اظهار کرد: هر دوی این دو بازار با توجه به وظیفه تأمین مالی در اقتصاد در مقیاس‌های خود، رقیب یکدیگر نیز محسوب می‌شوند. اما در کشور ما که نماد بازار سرمایه، بورس و نماد بازار پول، بانک مرکزی است، هر دو از لحاظ مدیریتی، از مدیریت حاکمیتی برخوردار هستند. بنابراین، این دو بازار به مثابه دو بال اجرایی با اهمیت در اقتصاد کشور به‌شمار می‌روند که در کنار یکدیگر وظیفه تامین مالی حوزه‌های اقتصادی را برعهده دارند.
حمیدرضا جیهانی با اشاره به ضرورت تعامل میان این دو مجموعه، خاطرنشان کرد: این موضوع در سیاست‌های فعلی رئیس‌کل جدید بانک مرکزی اعلام شده و لازم است هر دو نهاد، ابتدا از وظیفه و کارکردهای خود به خوبی آگاه باشند تا از تداخل فعالیت میان این دو اجتناب شود. زمانی که صحبت از بازار پول می‌شود، به مواردی همچون تأمین مالی در مقیاس‌های کوچک، نرخ بهره و مدیریت بازار اوراق بدهی که تأمین مالی مهم دولت است، توجه می‌شود. زمانی که صحبت از بازار سرمایه می‌شود، مواردی همچون تأمین مالی در مقیاس‌های بزرگ و حوزه‌ای ریسک، بازده و نقدشوندگی مورد توجه قرار می‌گیرند.
وی ادامه داد: بانک مرکزی با توجه به وظیفه جامع خود، مدیریت تورم در اقتصاد را عهده‌دار است. از طرف دیگر، این نهاد، تورم را از طریق یک سری از مولفه و اهرم‌هایی که یکی از آنها، بهره بانکی است، مدیریت می‌کند. بهره بین‌بانکی بر حوزه ریسک و بازدهی بازار سرمایه اثرگذار است.
بازار سرمایه فعلی، بیش از ۴۰ میلیون بازیگر فعال یا نیمه فعال دارد که سهامدار هستند و روزانه بازار را رصد می‌کنند. بنابراین، تعاملی که در سیاست‌های کنونی بانک مرکزی مطرح شده، اگر به صورت واقعی محقق شود به معنای فهم دو طرفه از حوزه بورس و بانکی خواهد بود.به گفته این کارشناس بازار پولی و مالی، بازار سرمایه کشور در مقایسه با بازار پول، نسبت به مولفه‌های اقتصاد واقعی که همان فعالیت رشد اقتصادی و چرخش کسب‌وکار کشور است، واکنش سریع‌تری نشان می‌دهد. بنابراین، بازار سرمایه با رونق اقتصاد به رشد واقعی می‌رسد و با رکود اقتصاد دچار نکول واقعی می‌شود.
بسترهای تعاملی میان دو بال اقتصادی
وی با بیان اینکه تعامل میان بازار سرمایه و بازار پول، از چه بستر و ظرفیت‌هایی برخوردار است، تصریح کرد: بهره بین بانکی، بهره بانکی، نرخ اوراق بدهی، نحوه مدیریت سیاست‌های انقباظی و انبساطی در بازار باز از جمله موضوعات بازار پول است که بانک مرکزی در آنها می‌تواند اعمال قدرت داشته باشد. این موضوعات بر بازار سرمایه تأثیر مستقیمی دارند.
مدیر سرمایه‌گذاری و مدیریت دارایی شرکت سبدگردان فراز، سقف اعتباری و اعطای اعتبار به کارگزاری‌ها را از دیگر مواردی خواند که به‌طور مستقیم با بازار سرمایه مربوط می‌شود و در اختیار بانک مرکزی است و گفت: میزان اعتباری که بانک مرکزی تعیین می‌کند، به‌طور مستقیم وارد بازار سرمایه می‌شود و در اختیار معامله‌گران قرار می‌گیرد. بانک‌مرکزی می‌تواند با افزایش عدد اعتبارات، نقدینگی بیشتری را وارد بازار سرمایه کند.
وی بحث مجوز و همکاری‌ها میان شورای‌عالی بورس و بانک مرکزی در حوزه اهرمی کردن بازار سرمایه از طریق مدل‌های اقتصاد اعتباری را از دیگر موارد برشمرد و افزود: موضوع دیگر، بحث اعطای مجوز به بانک‌های اقتصادی کشور برای افزایش سرمایه شرکت‌های تأمین سرمایه است که به‌طور مستقیم به بازار سرمایه و حوزه‌های سرمایه‌گذاری مرتبط می‌شود. اعطای وام و تسهیلات بانکی به شرکت‌های سرمایه‌گذاری و هلدینگ‌ها نیز از موارد دیگر تعامل میان این دو نهاد است.
جیهانی ضرورت فهم درست از حوزه بهره بانکی و رشد اقتصادی را از موضوعات قابل توجه در حوزه بانک مرکزی و تعامل آن با بورس برشمرد و توضیح داد: اگر بانک مرکزی به بانک‌ها اجازه افزایش نرخ بهره بدهد، این موضوع از جذایت سرمایه‌گذاری در بورس می‌کاهد. زیرا زمانی که P بر E بانک در حدود ۴ تا ۵ درصد باشد، این به معنای سود ثابت سالیانه ۱۸ تا ۲۰ درصد بدون ریسک است بنابراین P بر E معادل پنج درصد در بازار سرمایه، در عمل جذابیت چندانی برای سرمایه‌گذاران در رقابت با بانک را نخواهد داشت.
وی با اشاره به اینکه تأمین مالی اقتصاد در بهترین حالت از طریق بورس انجام می‌شود، عنوان کرد: بانک مرکزی باید به سمت ایجاد جذابیت برای مجموعه بازار سرمایه برود که در درون خود، تعامل بانک مرکزی و بازار سرمایه را نیز داشته باشد.
این کارشناس بازار پولی و سرمایه با اشاره به رابطه میان بهره بانکی با اقتصاد و بازار سرمایه، گفت: باید توجه داشت اهرم بهره بانکی به عنوان ابزاری برای مدیریت تورم در کشور، در اختیار بانک مرکزی است. از یک طرف دیگر، افزایش نرخ بهره بانکی به بازار سرمایه آسیب می‌زند. از طرف دیگر، تورم به کل اقتصاد کشور آسیب می‌زند.
وی افزود: اگرچه فعالان بازار سرمایه به دلیل تعارض منافع همیشه با افزایش نرخ بهره بانکی مخالف بوده و هستند، اما با توجه به اینکه بانک مرکزی و شورای اقتصاد کشور باید کلیت اقتصاد را در نظر داشته باشند، بی‌تردید، افزایش یا کاهش نرخ بهره جز اختیارات و ابزارهای بانک مرکزی برای کنترل تورم است و برای حفظ ساختار کلان اقتصاد کشور قابل توجیه است.
*خبرنگار: محبوبه حاجی‌زاده
این رسانه پذیرای دیدگاه‌های کارشناسی مختلف در خصوص بازار سرمایه است؛ اما دیدگاه‌های ارائه شده توسط کارشناسان لزوما دیدگاه این رسانه یا دیدگاه سازمان بورس و اوراق بهادار و سایر ارکان بازار سرمایه نیستمنبع
