اهمیت لوله کشی فاضلاب شهری

داشتن لوله کشی فاضلاب شهری که منابع عمومی و اجتماعی قابل توجهی برای آن استفاده می شود، زیرساخت اساسی کشور و شاخص مسلم تمدن و توسعه است. این مورد تعدادی از نیازهای اجتماعی اساسی را پوشش می دهند و هدف از توجه به فاضلاب شهری، بهبود کیفیت زندگی و حفاظت از سلامت عمومی و محیط زیست است.

چرا وجود فاضلاب شهری اهمیت دارد

در گذشته، اکثر خانه ها و بلوک های آپارتمانی برای تخلیه و نگهداری پساب از چاه های فاضلاب استفاده می کردند که مخاطرات خاص خود را داشت و علاوه بر اینکه همیشه دردسر آفرین بود، از چرخه فاضلاب که می توانست مورد استفاده قرار گیرد، جلوگیری می کرد. اما سیستم فاضلاب راه سالم‌تر و مناسب‌تری برای مدیریت زباله‌های مایع فراهم می‌کند. کیفیت زندگی و شرایط بهداشتی در مناطقی که از سیستم فاضلاب در آن بهره می گیرند، بدیهی است که قبلاً بهبود یافته و می تواند محل توسعه باشد. از سویی دیگر بهره برداری از سیستم فاضلاب این مناطق را تا حد زیادی از مشکلات قبلی که ناشی از تخلیه مستمر حوضچه ها بود رها کرده است.

پیش از این، تمام زباله های فاضلاب در چاها و چاله ها تخلیه می شد و در نتیجه باعث آلودگی آب های زیرزمینی مناطقی می شد که چنین زباله هایی در آنجا تخلیه می شد. آب های آلوده سپس به دریا ختم می شد و عامل ایجاد خطرات مختلف و سایر مشکلات زیست محیطی بود. با بهره برداری از سیستم فاضلاب دیگر آلودگی آب های زیرزمینی ایجاد نمی شود و تخلیه زباله های فاضلاب در منطقه زندگی عمومی به میزان قابل توجهی کاهش می یابد. در گذشته تمامی پسماندهای فاضلاب بی مصرف و مخرب بود و همان طور که اشاره شد، در نتیجه مشکل زیست‌محیطی جدی در منطقه و سد ها بوجود می آورد. اما امروزه نمونه هایی وجود دارد که از تصفیه خانه فاضلاب محصولات جانبی مانند بیوسولیدهای تصفیه شده و متان تولید می شود. لجن تصفیه شده به عنوان یک ماده بهبود دهنده خاک عمدتاً برای کشت درختان استفاده می شود و از متان برای تولید برق استفاده می شود و بخشی از توان مورد نیاز برای راه اندازی نیروگاهی را پوشش می دهد.

نمونه دیگری که اهمیت این موضوع را بیش از پیش نشان می دهد، آب حاصل از تسویه فاضلاب است. آب یک منبع طبیعی قابل توجه برای کشور ماست و باید به بهترین شکل ممکن مدیریت شود. مخصوصا امروزه که با توجه به شرایط اکوسیستمی و خشکسالی که باید جغرافیای قرارگیری کشورمان را نیز به آن اضافه کرد، این مورد بیشتر حائز اهمیت می شود. در صورتی که با پساب تصفیه شده در تصفیه خانه فاضلاب می تواند برای مصارف کشاورزی و سایر اهداف، مورد استفاده مجدد قرار گیرد. به عنوان مثال اگر با لوله کشی مناسب و متناسب مانند سیستم اگو (جمع آوری فاضلاب شهری) بیش از 10 میلیون متر مکعب در سال آب صرفه‌جویی شود، بخشی از چالش های آبی را می توان پاسخ داد. پر واضح است که این مورد تنها مثالی برای یک کلان شهر از شهرهای کشورمان است.

مهمترین مزیت این سیستم حفظ توسعه پایدار، حفاظت از محیط زیست و بهبود کیفیت زندگی در شهرهاست. زیرا ساخت سیستم های زهکشی اصلی، پیامدهای اجتماعی و مالی ناشی از آسیب مستقیم به اموال از طریق سیل یا حتی تخریب زیرساخت های اساسی مانند جاده ها، پیاده روها و کابل های زیرزمینی را کاهش می دهد. همچنین هرگونه آسیب غیرمستقیم ناشی از ازدحام ترافیک را کاهش می دهد و مشکلات عابران پیاده را به حداقل می رساند. علاوه بر این، سیل بی رویه و جریان آب های سطحی باعث ایجاد مشکلات مزاحمت و بهداشت عمومی، توسعه پشه ها، تجمع زباله، چربی و سایر آلاینده ها می شود. نمونه ای از این بحران در سالهای اخیر در چند استان به وقوع پیوست که نمی توان به سادگی آنها را از یاد برد.

اهمیت لوله کشی فاضلاب شهری

هنگامی که خانه خود را خریداری می کنید، خوب است بدانید که آیا به فاضلاب شهری متصل هستید یا سپتیک تانک دارید. اگر شما یک مخزن سپتیک یا همان چاه فاضلاب دارید، شما به عنوان صاحب خانه مسئول رسیدگی به فاضلاب و نگهداری از مخزن خود هستید. البته هر دو سیستم برای مدیریت فاضلاب توالت، سینک ظرفشویی، ماشین ظرفشویی و ماشین لباسشویی طراحی شده اند. به طور مشابه، هر دو سیستم، باکتری‌ها و پاتوژن‌ها را از آب فیلتر می‌کنند، قبل از اینکه آب به محیط بازگردد. اساساً، هر دو سیستم تخلیه قابل اعتماد فاضلاب از خانه ها و ساختمان ها را با حداقل مشکلات در اکثر مواقع ارائه می دهند. ضمنا، هر دو سپتیک تانک و سیستم فاضلاب به متخصصانی نیاز دارید که بدانند چگونه آنها را نگهداری کنند تا حیاط خلوت شما و سپس محیط را آلوده نکنند. اما همه ی داستان این نیست.

ساختارهای محلی تصفیه فاضلاب را در یک سیستم فاضلاب مشترک انجام می دهند. آنها بودجه و تخصص لازم را دارند تا فاضلاب به درستی تصفیه شود و صاحبان خانه نیازی به نگرانی در مورد آن ندارند. در استفاده از تانک های سپتیک یا چاه فاضلاب، آنها نیاز به نگهداری و بررسی مداوم دارند تا دارایی شما (خانه و لوازم شما) طی حادثه ای از بین نرود. از سویی دیگر صاحبان خانه مدام نگران مخازن و لوله ها هستند. به عنوان مثال با مخازن سپتیک؛ گیاهانی که به شدت ریشه دارند روی یا نزدیک منطقه ای از خاک که مخزن در آن قرار دارد در دراز مدت به لوله های ساختمان آسیب می رساند. بنابراین باید توجه کنید که هنگام کاشت، به اندازه کافی دور از سپتیک تانک خود کاشت کرده اید. اگر گیاهانی با ریشه های عمیق یا پتانسیل داشتن ریشه های عمیق دارید، عموما باید این گیاهان یا درختان را حذف کنید. همچنین ممکن است مشکلاتی در مورد تداخل گیاهان با خطوط فاضلاب وجود داشته باشد و اگر آنها ملک مشترک شهری باشند، آثار مخرب چندبرابری به همراه خواهد داشت.

بخش دیگر موضوع به باران و سیلاب ها مربوط می شود که باید مدیریت شود. سیستم فاضلاب برای مقاومت در برابر دوره های خاص بارندگی و وقوع سیل شدید طراحی شده است که به طور بالقوه می تواند یک مخزن چاه فاضلاب کوچک، خراب یا بدون تعمیر را تحت الشعاع قرار دهد.

طراحان شهری چگونه از سیستم های لوله کشی فاضلاب شهری پایدار استفاده می کنند؟

بدون یک سیستم لوله کشی فاضلاب شهری قابل اعتماد، تجمع آب می تواند باعث آسیب ساختاری به جاده ها، ساختمان ها و تاسیسات زیرزمینی شود. سیستم های فاضلاب شهری با هدایت موثر آب به دور از این دارایی ها، خطر تعمیرات و نگهداری پرهزینه را به حداقل می رساند. این امر منجر به صرفه جویی درازمدت برای جوامع می شود و طول عمر سرمایه گذاری های زیرساختی را تضمین می کند.

فرآیندی که توسط آن مواد زائد توسط فاضلاب منتقل می شود، به عنوان فاضلاب شناخته می شود. آب های آلوده و آب های سطحی دو نوع اصلی فاضلاب هستند. آب کثیف شامل آب سینک، توالت، آشپزخانه، دوش و غیره است. آب سطحی شامل آب لوله‌های پشت بام، آب باران است. فاضلاب به معنای لوله ای است که یا یک لوله خصوصی یا عمومی باشد که آب آلوده یا آب های سطحی را خارج می کند. هنگام طراحی سیستم فاضلاب، شیب لوله ها یا فاضلاب و حجم فاضلاب، مسیر فاضلاب باید به گونه ای انتخاب شود که جریان یکنواخت تحت ثقل را تضمین کند و هیچ گونه ماده جامدی را پشت سر نگذارد. سیستم های فاضلاب مدرن شامل فاضلاب های خانگی، فاضلاب های صنعتی و … است. معمولاً لجنی که از فرآیند ته نشینی به دست می آید به عنوان کود استفاده یا به دریا ریخته می شود.

طراحانی که امیدوارند از سیستم‌های لوله کشی فاضلاب استفاده کنند، باید از عوامل متعددی که می‌توانند بر مناسب بودن آن‌ها تأثیر بگذارند، آگاه باشند، به عنوان مثال، وجود ساختمان‌ها و سازه‌های قبلی، جزئیات نفوذپذیری زمین، خطرات سیل یا مناطق سیل نزدیک و … ، از جلمه ی این عوامل است. برای آگاهی از آلودگی احتمالی زمین، مشاوره تخصصی و استفاده از داده‌های زمین‌شناسی و سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی می‌تواند ابزار ارزشمندی در فرآیند طراحی باشد که به جلوگیری از پیامدهای پرهزینه بعدی در فرآیند توسعه کمک می کند. برنامه‌ریزی دقیق و دقت لازم، سیستم‌ لوله کشی فاضلاب را می‌توان در طرح‌های شهری گنجاند که منجر به افزایش جذابیت توسعه و منافع هم برای مردم و هم برای محیط‌زیست می‌شود.

بنابراین و با توجه به موارد فوق که بیان شد، سیستم فاضلاب به توسعه بیشتر و افزایش سطح کیفی زندگی ساکنان شهرها کمک می کند. با توجه به همه مزیت های فوق، بدون شک در صورت همکاری همه ی آحاد جامعه، خود و فرزندانمان در سال های آینده از کیفیت زندگی بهتری برخوردار می شوند و محیط بهتری را برای نسل های آینده تضمین خواهیم کرد.

امید است آحاد جامعه نسبت به اجرا و حمایت از سیستم فاضلاب بپیوندند، تحقیقات خود را انجام داده و در مورد مجوزهای مورد نیاز خود برای شهر خود آگاهی لازم را به دست آورند و با استخدام پیمانکار و لوله کش با تجربه به بهترین شکل ممکن از این مورد بهره مند شوند. آنچه نیاز امروز جامعه اس، استفاده از پسماندهایی است که می توان با آنها برخی از مسائل و مصائب را از بین برد. اگرچه در گام نخست، برنامه ای کلان به نظر می رسد و هزینه های زیادی دارد. اما تحقیقات و آمارها نشان می دهد که دستاورد همه گیری لوله کشی فاضلاب شهری، رشد بلقوه ای از قبل چرخه فاضلاب (باز استفاده) به ارمغان می آورد.

نتیجه گیری

با توجه به مطالب ارائه شده در این متن، چند نتیجه‌گیری کلیدی می‌توان ارائه کرد:

۱- وجود سیستم لوله‌کشی فاضلاب شهری یک زیرساخت بنیادی برای توسعه و تمدن هر کشوری محسوب می‌شود و موجب بهبود کیفیت زندگی، سلامت عمومی و حفاظت از محیط زیست می‌گردد.

۲- سیستم فاضلاب شهری نسبت به چاه‌های فاضلاب سنتی، مزایای متعددی دارد از جمله تصفیه بهتر فاضلاب، امکان استفاده مجدد از پساب، عدم نیاز به نگهداری توسط مالکان منازل و ظرفیت بالاتر در مقابل حجم زیاد فاضلاب.

۳- سیستم لوله‌کشی فاضلاب منجر به توسعه پایدار شهری، کاهش خسارات ناشی از سیل و مشکلات بهداشتی می‌شود. همچنین با احداث این سیستم می‌توان مقدار قابل توجهی آب را ذخیره و مجدداً مورد استفاده قرار داد.

۴- طراحی و اجرای صحیح سیستم لوله‌کشی فاضلاب نیازمند بررسی دقیق عوامل مختلفی همچون وضعیت زمین، ساختمان‌های موجود و خطر سیل است تا از بروز مشکلات احتمالی در آینده جلوگیری شود.

۵- اجرای سیستم فاضلاب شهری مستلزم همکاری همه جانبه مردم و مسئولین و سرمایه‌گذاری اولیه قابل توجه است، اما منافع بلندمدت آن برای کل جامعه بسیار بیشتر خواهد بود.