بورس اوراق بهادار و خرید و فروش سهام
ماهیت بورس بر دو قسم است: بورس کالا و بورس اوراق بهادار. در بورس کالا، کالاهایی مانند زعفران، سکه و…. خرید و فروش می شود و در بورس اوراق بهادار، سهام شرکت ها و اوراق قرضه دولتی مورد معامله قرار میگیرد.هرچند معمولاً کلمهٔ بورس به معنی بورس اوراق بهادار و خرید و فروش سهام شرکت های پذیره نویسی شده در بورس است.
بورس اوراق بهادار یک بازار متشکل سرمایه گذاری است که در آن سهام شرکتهای خصوصی و دولتی طبق قوانین خاصی خرید و فروش میشوند. همچنین بورس محلی برای جمعآوری پسانداز و نقدینگی بخش خصوصی و سرمایه های خرد مردم می باشد تا با این سرمایه ها، پروژههای سرمایهگذاری بلندمدت اجرا شود و مردم به عنوان سهامداران خرد، وجوه مازاد خود را برای سرمایهگذاری در شرکتها به بازار بیاورند و از سود شرکت ها برخوردار شوند. بورس می تواند با جذب و به کار انداختن سرمایههای راکد، حجم سرمایهگذاری در جامعه را بالا ببرد.
(لازم به ذکر است که سهامداران همانگونه که در سود شرکت ها سهیم هستند در ضرر ها نیز سهیم می شوند)
طبق آماری که شرکت سپردهگذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویهٔ وجوه (سمات)، منتشر کرده؛ در ایران تعداد افرادی که کد سهامداری (کد معاملاتی) دریافت کردهاند از ۹٫۶ میلیون نفر فراتر رفتهاست.
بورس مرجعی است که بین عرضهکنندگان و تقاضاکنندگان سرمایه ارتباط برقرار می کند و معاملات بازار سرمایه را تنظیم مینماید. همچنین با قیمتگذاری سهام و اوراق بهادار تا حدودی از نوسان شدید قیمتها جلوگیری میکند.
بورس می تواند مردم را به پسانداز تشویق کند و باعث بهکارگیری پسانداز مردم در فعالیتهای اقتصادی شود. در نهایت بورس سرمایهٔ لازم برای اجرای پروژههای دولتی و خصوصی را فراهم میکند.