ایزو ۵۰۰۰۱ دروازه ای طلایی در مدیریت مصرف انرژی

ایزو ۵۰۰۰۱ چیست؟

ایزو ۵۰۰۰۱ چارچوبی از الزامات در حیطه مدیریت مصرف انرژی را برای سازمان‌ها فراهم می‌کند. در دنیا امروز برای استفاده کارآمدتر از انرژی باید سیاست‌های خاصی را اخذ کنید واهداف را برای تحقق خط مشی در نظر بگیرید.

برای درک بهتر و تصمیم‌گیری در مورد استفاده از انرژی از داده‌های این استاندارد استفاده کنید. ایزو ۵۰۰۰۱ یک استاندارد داوطلبانه برای طراحی، اجرا و نگهداری یک سیستم مدیریت انرژی است.

پس از پیاده سازی استاندارد جهت دریافت گواهینامه ایزو معتبر می بایست ممیزی توسط نهادهای تحت اعتبار IAF یا ASCB صورت پذیرد.

دامنه کاربرد

ایزو ۵۰۰۰۱ برای تمامی سازمان‌ها از هر نوع و اندازه بدون توجه به شرایط جغرافیایی، فرهنگی و اجتماعی آنان قابل‌اجرا است. اجرای موفق این استاندارد به تعهد تمامی سطوح و جایگاه‌های سازمان به‌ویژه مدیریت ارشد بستگی دارد .

چارچوب الزامات ایزو ۵۰۰۰۱

این استاندارد چارچوبی از الزامات را مطابق زیر  برای سازمان‌ها فراهم می‌کند:

• برای استفاده کارآمدتر از انرژی، سیاستی را تهیه کنید و اهداف را برای تحقق خط‌مشی روشن کنید.
• از داده‌‎ها برای درک بهتر و تصمیم‌گیری در مورداستفاده از انرژی استفاده کنید.
• نتایج را اندازه‌گیری کنید.
• بررسی کنید که چگونه این سیاست خوب کار می‌کند و به طور مداوم مدیریت انرژی را بهبود ببخشید.

دامنه کاربرد ایزو ۵۰۰۰۱

این سند الزامات ایجاد، اجرا، نگهداری و بهبود سیستم مدیریت انرژی (ENMS) را مشخص می‌کند. نتیجه در نظر گرفته شده این است که یک سازمان بتواند از یک رویکرد سیستماتیک در دستیابی به بهبود مداوم عملکرد انرژی و ENM ها پیروی کند. این سند:

الف) بدون درنظرگرفتن نوع، اندازه، پیچیدگی، موقعیت جغرافیایی، فرهنگ سازمانی یا محصولات و خدمات ارائه شده برای هر سازمان قابل‌استفاده است.

ب) برای فعالیت‌های مؤثر بر عملکرد انرژی که توسط سازمان مدیریت و کنترل می‌شوند کاربرد دارد.

ج) صرف‌نظر از کمیت، استفاده یا انواع انرژی مصرفی قابل‌استفاده است.

د) نیاز به نشان‌دادن بهبود عملکرد انرژی مداوم دارد، اما سطح بهبود عملکرد انرژی را مشخص نمی‌کند.

ه) می‌تواند به طور مستقل مورداستفاده قرار گیرد، یا با سایر سیستم‌های مدیریتی هماهنگ یا یکپارچه شود.

صدور گواهینامه ISO 50001

مانند سایر استانداردهای سیستم مدیریتISO ، صدور گواهینامه ایزو ۵۰۰۰۱ امکان‌پذیر است اما واجب نیست. برخی از سازمان‌ها تصمیم می‌گیرند استاندارد را صرفاً برای مزایایی که ارائه می‌دهد پیاده‌سازی کنند. برخی دیگر تصمیم می‌گیرند که مجوز بگیرند و به احزاب خارجی که یک سیستم مدیریت‌انرژی را اجرا کرده‌اند نشان دهند.

ساختار ISO 50001 مطابق با سایر استانداردهای سیستم مدیریت ISO ، به‌ویژه ISO 9001 (سیستم‌های مدیریت کیفیت) و ISO 14001 (سیستم‌های مدیریت محیط‌زیست) طراحی شده است. ازآنجاکه هر سه استاندارد سیستم مدیریتی مبتنی بر چرخه PDCA است، ISO 50001  می‌تواند به‌راحتی با این سیستم‌ها یکپارچه شود.

مؤلفه‌های اصلی ISO 50001: 2018

• دامنه
• منابع هنجاری
• اصطلاحات و تعاریف
• زمینه سازمان
• رهبری
• برنامه‌ریزی
• پشتیبانی
• عملیات
• ارزیابی عملکرد
• بهبود

تفاوت بین ISO 14001 و ISO 50001 چیست؟

ISO 14001 استفاده از منابع، مدیریت پسماند و آلودگی را بررسی می‌کند و مصرف انرژی را  فقط تا آنجا که بر عملکرد محیطی تأثیر می‌گذارد پوشش می‌دهد؛ درحالی‌که ISO 50001 به شاخص‌های عملکرد انرژی و مبنای انرژی یک تجارت علاقه‌مند است.

مزیت‌های ISO 50001 برای سازمان‌ها

ایزو  ۵۰۰۰۱ ابزاری قدرتمند برای پیاده‌سازی سیستم مدیریت انرژی در سازمان‌ها را فراهم می‌کند. امروزه مدیریت مؤثر انرژی، فقط برای بهبود کسب‌وکار نمی‌باشد، بلکه در حال تبدیل‌شدن به یک الزام قانونی است. ISO 50001 به سازمان‌ها کمک می‌کند تا چگونگی استفاده از انواع حامل‌های انرژی سازمان را مشخص کنند و روش‌های واقع‌بینانه کاهش مصرف، آلودگی‌ها و هزینه‌ها را مشخص نمایند.

این استاندارد بین‌المللی، علاوه بر ارائه  شیوه‌های مدیریت انرژی و صرفه‌جویی در هزینه‌ها، تعهد سازمان به کاهش اثرات زیست‌محیطی را نیز نشان می‌دهد و این موضوع سبب افزایش رقابت‌پذیری سازمان و دست‌یابی به کسب‌وکارهای جدید می‌گردد.

دلیل انتشار استاندارد ایزو ۵۰۰۰۱

سازمان توسعه صنعتی سازمان ملل متحد (UNIDO) به این نتیجه رسید که صنعت در سراسر جهان باید پاسخی موثر به تغییرات آب و هوایی بدهد. با توجه به رشد صنایع مختلف و گسترش صنایع در جوامع بین المللی آلودگی زیست محیطی بسیار شدیدی به وجود آمد که باعث تخریب محیط زیست، ایجاد گازهای گلخانه ای و در نتیجه به خطر افتادن جان انسان ها و جانوران همچنین محیط زیست شد.

کارشناسان نهادهای استاندارد ملی ۴۶ کشور عضو ISO جهت تدوین استاندارد ایزو ۵۰۰۰۱ سیستم مدیریت انرژی شرکت کردند و ۱۴ کشور دیگر ناظران خود را اعزام کردند. سازمان های توسعه از جمله UNIDO و شورای جهانی انرژی (WEC) نیز در این امر دخیل بودند.

لزوم اخذ ایزو ۵۰۰۰۱

صدور گواهینامه ISO 50001 نشان‌دهنده تعهد سازمان برای بهبود مستمر در مدیریت انرژی است و به آن‌ها امکان می‌دهد تا به‌عنوان‌مثال در صنایع مربوطه خود رهبری کنند و از الزامات مربوط به قانون و نظارتی مرتبط اطمینان حاصل کنند.

همچنین استانداردی را در اختیار سازمان‌ها قرار می‌دهد که تضمین می‌کند الزامات برای رعایت قانون فرصت‌های صرفه‌جویی در مصرف انرژی (ESOS) در انگلستان برآورده شود. ISO 50001 شاهد افزایش تقاضا ۹۷ ٪ در گواهینامه‌های جهانی در سال ۲۰۲۰ بوده است که نشان‌دهنده رشد و اهمیت گواهینامه معتبر UKA در زمان‌های اخیر است.

مشاوره ایزو ۵۰۰۰۱ برای پیاده سازی و صدور

برای مشاوره ایزو در خصوص استاندارد ایزو ۵۰۰۰۱  خدمات آموزش و اجرا تا صدور باید توسط مراکز مجوز دار صورت پذیرد.

مشاور ایزو ملزم به پیاده سازی و آموزش این استاندارد و طی مراحل لازم شامل ممیزی تا دریافت گواهینامه ایزو می باشد.

مدیریت منابع انسانی و پیاده سازی استانداردهایی نظیر ایزو ۹۰۰۱ و … در زمره خدمات این مرکز می باشد.

ایزوسیستم تنها مرکز رتبه ۱ کشور و واحد برتر فنی مهندسی انتخاب وزارت صمت آماده مشاوره و راهنمایی سازمان شما برای دریافت گواهینامه ایزو معتبر می باشد.

منبع: ایزوسیستم

گواهینامه ایزو – اخذ ایزو و گرفتن ایزو – صدور ایزو و دریافت ایزو – اخذ CE و HSE